Protokół przesłuchania Tadeusza Pelaka z 22 września 1947 roku

Numer akt …. Protokół przesłuchania podejrzanego. Będzin, dnia 22 września 1947 roku. Chimczak Eugeniusz, porucznik (Nazwisko, imię, oraz stopień służbowy oficera śledczego), Oficer Śledczy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, przesłuchał, w charakterze podejrzanego, Nazwisko i imię: Pelak Tadeusz ps. „Junak”. Imiona rodziców: Władysław i Agata z domu Rachwał. Data i miejsce urodzenia: 1 października 1922 roku, Wilkołaz, powiat Janów Lubelski. Miejsce zamieszkania: Kolonia Halinówka, powiat Puławy. Narodowość: polska. Obywatelstwo: polskie. Wyznanie: rzymsko–katolickie. Zajęcie: rolnik. Zawód: rolnik. Wykształcenie: siedem klas szkoły powszechnej. Przynależność do Rejonowej Komendy Uzupełnień: Lublin. Stopień wojskowy: poborowy. Stosunek do służby wojskowej: nie służył. Stan rodzinny: kawaler. Stan majątkowy: 9 hektarów ziemi. Odznaczenia i ordery: nie posiada. Karalność: ze słów nie karany. Pytanie: Powiedzcie o swojej pracy konspiracyjnej? Odpowiedź: Pracę konspiracyjną rozpocząłem w 1941 roku, w ramach organizacji „Związek Walki Zbrojnej”, na terenie wioski Łupki, w powiecie puławskim. Przez cały okres mojej pracy konspiracyjnej posługiwałem się pseudonimem „Junak”. W okresie okupacji byłem w oddziale Kedywu porucznika … Wzór Numer S–8 – Drukarnia Numer 1. Pelak Tadeusz. –2–. … „Ewy”. Po zabitym, przez Niemców, „Ewie”, dowództwo patroli Kedywu objął porucznik „Siapek”. Następnie dowództwo patroli Kedywu objął „Zapora” (jesień 1943 roku). W oddziale „Zapory” byłem przez cały czas, aż do mego aresztowania, tj. do 16 września 1947 roku. W grupie „Zapory” przydzielony byłem do podgrupy Sochalskiego Aleksandra ps. „Duch”, i razem z nim byłem do ujawnienia się w lutym 1947 roku. Podczas ujawnienia się zdałem pistolet typu „Mauzer”. Pytanie: Powiedzcie o swojej pracy konspiracyjnej, po ujawnieniu? Odpowiedź: Po ujawnieniu się pracy konspiracyjnej nie zaprzestałem. W dalszym ciągu utrzymywałem kontakty organizacyjne z „Zaporą” i innymi członkami jego bandy. W miesiącu wrześniu 1947 roku ponownie otrzymałem broń krótką – pistolet na 15 sztuk naboi. W dniu 14 września 1947 roku pistolet ten z powrotem zdałem Godziszewskiemu ps. „Janusz”, z powodu mego wyjazdu zagranicę. Pytanie: Kto proponował wam wyjazd zagranicę? Odpowiedź: Około 5 lub 6 września bieżącego roku, we wsi Łupki, spotkałem się z „Zaporą”, który powiedział mi, że posiada możliwości ucieczki zagranicę i, o ile będzie mógł, to zabierze mnie ze sobą. Przy tym wyznaczył mi spotkanie, na 10 września 1947 roku, wieczorem, w okolicy wioski Budy. Zgodnie z poleceniem „Zapory”, w określonym … Skreślono: „październiku”. Nadpisano: „wrześniu”. Pelak Tadeusz. Pelak Tadeusz. –3–. … miejscu i czasie, stawiłem się na spotkanie. Tam zastałem już Inspektora organizacji „WiN” – „Stefana”, oraz towarzyszącego mu nieznanego mi mężczyznę. Zastałem też dowódcę, „Zaporę”, wraz z „Kędziorkiem”, „Lotnikiem”, „Żbikiem” i „Białym”. Z początku, przez dłuższy czas, „Zapora” rozmawiał osobno ze „Stefanem” i nieznanym mi mężczyzną. Później zwrócił się do nas i powiedział, że ma możliwości przerzucenia nas zagranicę, zaznaczając przy tym, że w kraju dłużej nie możemy przebywać. Powiedział, że droga zagranicę jest pewna i należy jak najszybciej uciekać. Podzielił nas wówczas na grupy. Ja miałem jechać z „Zaporą”, a „Biały” ze „Żbikiem”. Pozostali zaś, ze względu na brak dowodów osobistych, nie mogli wyjechać. „Zapora” więc powiedział im, tj. „Kędziorkowi” i „Lotnikowi”, że po przejeździe granicy da im jakoś znać, kiedy będą mogli wyjechać w następnej grupie. Na koszta podróży otrzymałem od „Zapory” 5000 złotych. Pytanie: Powiedzcie, kto melinował broń oddziału „Zapory”, przed waszym wyjazdem zagranicę? Odpowiedź: Gdzie jest zamelinowana broń oddziału „Zapory”, i kto ją melinował, nic nie jest mi o tym wiadomo. Pytanie: Kto, z oddziału „Zapory”, pozostał w terenie, po waszym odjeździe? Odpowiedź: Podczas naszego wyjazdu zagranicę, dowództwo nad pozostałymi ludźmi w terenie „Zapora” powierzył „Kędziorkowi”. Z pozostałych ludzi w terenie, to znam Dzierżanowskiego Lolka ps. „Lotnik”, Godziszewskiego Janusza ps. „Januszek”, ps. „Mikołaj”, ps. „Kędzior”, … Pelak Tadeusz. –4–. … i „Piat”. Innych nie znam. Na tym przesłuchanie przerwano. Protokół zapisano zgodnie z moimi zeznaniami, co po przeczytaniu podpisuję. Zeznał: Pelak Tadeusz. Przesłuchał: Chimczak.